Tháng 11/2022, OpenAI đã ra mắt một ứng dụng trí tuệ nhân tạo chatbot mang tên ChatGPT. Chỉ sau hai tháng ra mắt, ChatGPT đã thu hút tới 100 triệu người dùng, trở thành ứng dụng phát triển nhanh nhất trong lịch sử công nghệ. Vậy điều gì đã khiến ChatGPT trở thành hiện tượng toàn cầu trong thời gian ngắn như vậy? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu khái niệm, cách hoạt động và những ứng dụng nổi bật của ChatGPT trong bài viết này.
Đồ thị tăng trưởng người dùng của ChatGPT so với các mạng xã hội khác
1. ChatGPT là gì?
ChatGPT (hay còn gọi là Chat OpenAI) là một giao diện người dùng được phát triển dựa trên mô hình ngôn ngữ lớn (large language model) GPT-3.5, thuộc nhóm AI phái sinh (generative AI). ChatGPT có khả năng tương tác và trò chuyện với người dùng một cách tự nhiên và mạch lạc, nhờ vào khả năng phân tích ngữ cảnh và từ ngữ trong câu hỏi được đưa ra.
Khác với các công cụ tìm kiếm như Google hay Bing, ChatGPT không chỉ tìm kiếm thông tin mà còn tạo ra phản hồi mang tính nhân văn, giúp người dùng cảm nhận được rằng họ đang giao tiếp với một “cá thể” chứ không chỉ là một cỗ máy.
2. Những phiên bản tương tự ChatGPT
2.1. Các phiên bản ChatGPT
- GPT-1 và GPT-2 là hai mô hình đầu tiên được OpenAI phát triển, nhưng chúng bị hạn chế vì phần lớn phản hồi không chính xác hoặc không có nghĩa. Do đó, chúng đã được thay thế bằng hai phiên bản tiên tiến hơn là GPT-3 và GPT-4.
- GPT-3.5 là phiên bản miễn phí của ChatGPT, phát hành vào năm 2022.
- GPT-4 là phiên bản trả phí (ChatGPT Plus) ra mắt vào năm 2023 với mức phí khoảng 20 đô/tháng.
2.2. Một số công cụ & ứng dụng AI tương tự
- Bard: Một công cụ tìm kiếm phát triển bởi Google, hướng đến việc tạo ra các phản hồi theo kiểu hội thoại bằng cách sử dụng mô hình LaMDA.
- Bing Chat: Chatbot AI của Microsoft, kết hợp công nghệ từ mô hình GPT-4 của OpenAI và các thông tin hiện có từ công cụ tìm kiếm Bing.
- Phind: Một công cụ tìm kiếm giúp các lập trình viên nhanh chóng tìm kiếm thông tin và xử lý mã nguồn.
3. Cơ chế hoạt động của ChatGPT
3.1. Giải thích các thuật ngữ
- Prompt: là thông tin mà người dùng nhập vào ChatGPT dưới dạng từ hoặc cụm từ.
- Large Language Models (LLMs): Là mô hình học máy có khả năng tạo ra văn bản tự nhiên với độ chính xác cao.
- Generative AI (AI phái sinh): Là loại AI có khả năng tạo ra nội dung mới thay vì chỉ phân tích dữ liệu có sẵn.
3.2. Công nghệ Transformer
Tất cả các phiên bản GPT của OpenAI đều được phát triển dựa trên một kiến trúc gọi là Transformer, được giới thiệu lần đầu bởi Google vào năm 2017. Transformer cho phép mô hình chú ý đến những từ quan trọng nhất để tạo ra phản hồi chính xác hơn.
4. Ứng dụng nổi bật của ChatGPT
4.1. ChatGPT trong dịch vụ khách hàng
ChatGPT có thể giúp các doanh nghiệp xây dựng chatbot tự động để trả lời các câu hỏi và hỗ trợ khách hàng mà không cần sự giám sát của con người.
4.2. Làm Trợ lý ảo
ChatGPT hoạt động như một trợ lý ảo có khả năng thực hiện nhiều nhiệm vụ phức tạp, từ lên lịch hẹn đến tìm kiếm thông tin.
4.3. Sáng tạo nội dung
Chất lượng nội dung do ChatGPT tạo ra có thể là văn bản như email, bài viết blog hay tài liệu học thuật, giúp người dùng tiết kiệm thời gian và công sức trong quá trình sáng tạo.
4.4. Ứng dụng trong lập trình
ChatGPT có khả năng hỗ trợ lập trình viên bằng cách viết code, debug các lỗi hoặc giải thích cách hoạt động của đoạn mã.
4.5. Dịch thuật
ChatGPT cũng có khả năng dịch văn bản từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác, phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau trong đời sống hàng ngày.
5. Hạn chế của ChatGPT
5.1. Thiếu chính xác trong toán học
Mặc dù ChatGPT mạnh mẽ trong nhiều lĩnh vực, nhưng khả năng thực hiện phép toán vẫn còn hạn chế. Thỉnh thoảng nó cũng đưa ra các phản hồi không chính xác.
5.2. Thiếu nguồn trích dẫn
ChatGPT không luôn có khả năng cung cấp các nguồn tài liệu cụ thể cho các thông tin mà nó đưa ra, vì vậy người dùng cần kiểm tra thông tin cẩn thận.
5.3. Thiếu thông tin về các sự kiện hiện tại
Dữ liệu mà ChatGPT được đào tạo hạn chế đến tháng 9/2021, cho nên nó không thể cung cấp thông tin về các sự kiện gần đây.
5.4. Tạo thông tin không chính xác
Mô hình AI có thể tạo ra những thông tin sai lệch hoặc có định kiến, do đó người dùng cần phải thận trọng và luôn xác minh các thông tin.
6. Hướng dẫn sử dụng ChatGPT hiệu quả
6.1. Tạo tài khoản
Truy cập vào chat.openai.com để đăng ký và sử dụng ChatGPT.
6.2. Viết prompt hiệu quả
- Rõ ràng và cụ thể: Hãy đặt câu hỏi rõ ràng, ví dụ “Viết một bài thơ Haiku về mùa đông” thay vì “Viết một bài thơ”.
6.3. Tính riêng tư và bảo mật
Chú ý không tiết lộ thông tin nhạy cảm khi sử dụng ChatGPT, vì OpenAI có thể xem các cuộc hội thoại.
7. Kết luận
ChatGPT đã trở thành một ứng dụng trí tuệ nhân tạo không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, việc sử dụng công nghệ này cần phải có sự nhận thức về các hạn chế và trách nhiệm mà nó mang lại. Hi vọng rằng qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn sâu sắc hơn về ChatGPT và cách sử dụng nó hiệu quả trong cuộc sống và công việc hàng ngày.